İSMAİL ERSAN – Yalova
Koronavirüs pandemisi sürecinde tedarik zincirinin önemli halkasını kamyon ve tır şoförleri oluşturdu. Şoförler, ailelerini altı ayda sadece bir kez görebilmelerinden, gümrüklerde ödedikleri fahiş fiyatlara, kuyrukta haftalar boyu beklemelerinden, karantinada karşılaştıkları zorluklara kadar yaşadıklarını anlattı.
Tedarik zincirinin önemli halkasını oluşturan kamyon ve tır şoförleri pandemi nedeniyle zor günler geçiriyor.
On dört yıllık tır şoförü Selahattin Kaçuru, pandeminin başladığı geçen seneden bugüne kadar çok sıkıntılar yaşadıklarını belirterek, şöyle konuştu:
“Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2019 tarihinde pandemi olarak ilan edilen tarihte Afganistan’daydım. O sırada İran’da salgının ortaya çıkmasıyla ülke ülke yol kat ederek Özbekistan Türkmenistan ve gemiyle Azerbaycan’a ulaştık. Tabii ki bu ülkelerin sınır kapılarında 14’er gün beklemek zorunda bırakıldık. O zaman maske ve hijyenik maddelere ulaşmak, temin etmek zordu. O günden bu güne çok zorluklar yaşıyoruz, halen daha bu zorlukları aşamadık. Mesela pandemiden dolayı sınır kapılarında daha çok bekliyoruz, Türk tır şoförlerini dikkate alan yok. Sınır geçişleri için fahiş ücretler ödüyoruz. Ayrıca uluslararası nakliye şirketleri tarafından kullanılan ve Avrupa’da geçerliliği olan tır geçiş belgelerinin (Dozvola) yeterli sayıda olmamasından dolayı kara sınır kapılarında geçişlerde sorun yaşıyoruz. Bu sorunun çözülmesini istiyoruz”.
“Hala aşılanmadık”
Tedarik sağlanmadığı takdirde gıda ve sağlık alanlarında krizlerin ortaya çıkacağını vurgulayan Kaçuru, şunları kaydetti:
“Tedarik zincirinin önemli unsurları olan kamyon ve tır şoförlerinin öncelikli gruplar arasında yer alıp aşılanması gerekir. Çünkü bizim sektör sekteye uğrarsa sağlık, gıda ve buna benzer pek çok alanda sıkıntılar yaşanacak. Bunun için biz şoförlerin pandemi nedeniyle yaşadıklarımızı yetkililerin görmesi lazım. Kelle koltukta yaşıyoruz. Bir yandan sınır kapılarındaki uygulamalar, bir yandan covid, bir yandan da trafikteki tehlikelerle karşı karşıyayız. Bu sektörün ehemmiyetinin farkına varılmasını istiyorum”.
Pandemi ailelerinden ayırdı
Kaçuru, normal şartlarda ayda bir kez eve uğradıklarını ancak salgın nedeniyle ailelerinden daha çok ayrı kaldıklarını anımsattı. Ailesini pandemi nedeniyle göremediğini belirten Kaçuru, şöyle devam etti:
“Ailemi 6 ayda bir görüyorum. Yurt dışından gelirken ailemle görüşemiyorum. 14 gün karantina sürecini aracın içinde tamamlıyorum. Yurt dışından geldiğimde 14 gün eve uğrayamıyorum. Bazen bu 14 gün tamamlanır tamamlanmaz bir saatliğine ailemle görüşüp tekrar sefere çıkıyorum. Bazen yurt dışından döndüğümü aileme söylemiyorum. Çünkü 14 günü onlara hastalık bulaştırırım endişesiyle aracımda geçiriyorum. Bir seferinde evin yakınında tırı park ederek pencereden çocuklarımla selamlaştım. Bizim bu vazifeyi yapmamız lazım. Nasıl sağlık çalışanları canla başla hastanelerde bu vebayla mücadele ediyorsa, bizim de tedarik zincirinin bir üyesi olarak canla başla çalışmamız lazım. Tek isteğimiz bizim de farkımıza varılması ve sorunlarımıza çözüm bulunması”.
“Ekmek ve su bulamadık”
Mehmet Şerif Hacıoğlu ise pandeminin şoförleri maddi ve manevi yönden etkilediğini vurguladı. Pandemi nedeniyle sınır kapılarında daha çok beklediklerini belirten Hacıoğlu, şöyle devam etti: “Pandemi nedeniyle 28 gün kuyrukta bekledik. Bazen su ve ekmek bulamadık. Pandemiden en çok etkilen meslek grupları arasındayız. Ailemizden uzağız. 14 günlük karantina süreci nedeniyle sınır kapılarında aşırı kuyruklar oluşuyor. Türk şoförlerini dikkate alan yok. Biz hem yabancı ülkelerin prosedürleri hem de ağır pandemi şartlarıyla mücadele ediyoruz. Ramazan bayramını ailemizden uzak bir şekilde geçirdik. Tamamen Rusya’nın uygulaması nedeniyle evimize gelemedik. Azerbaycan bizden geçiş için 400 ile 700 dolar para talep etti. 100 kilometreyi geçen kuyruklarda bekledik. Pandemiden en ağır şekilde etkilenen biz şoförlerin dikkate alınması gerekir”.
Fotoğraflar: İsmail Ersan