İSMAİL ERSAN –Yalova
Gıda fiyatlarındaki artış, üretici maliyetlerindeki yükselme, bu kışın daha zor geçmesine yol açacak. Aileler, artan fiyatlar nedeniyle kışlık yiyecek hazırlama şansı bulamadıklarını anlattı.
Pazar tezgâhlarında yerlerini alan salçalık, tarhanalık ve turşuluklar fiyat artışları ile dikkati çekiyor. Geçen yıl kilosu 4 ile 5 liradan satılan salçalık ve tarhanalık biberin bu yılki fiyatı 14 ile 20 lira arasında değişiyor. Yalova’da sebze ve meyve ticareti yapan Ali Erk, geçen yıl bu zamanlarda siparişleri yetiştiremediklerini söyledi.
Erk, artık vatandaşların kışlık tarhana ve salça hazırlamadığına dikkati çekerek şöyle konuştu:
“Geçen seneki satış yok. Artık kışlık yiyecek hazırlayanlar gözle görülür şekilde azaldı. Domates geçen seneye göre iki üç kat arttı. Geçen yıl 5 liradan sattığımız biber bu yıl 15 ile 17 lira oldu. Durum böyle olunca vatandaş da kışlıklara rağbet etmiyor. Çiftçilerin çoğu bu sene ekip biçmedi. Mazot ve gübredeki artış ister istemez pazar tezgâhlarını da etkiledi. Fiyatlar artınca vatandaşlar da kış yiyeceği hazırlamaktan vazgeçti. Bu yıl durumu haldeki dükkânlardan da anlayabiliyorsunuz, bol miktarda ürün yok. Geçen sene bu vakitlerde biber ve domatesin bolluğunu esnaf olarak net bir şekilde görebiliyorduk.”
Yalova merkezde gıda işletmeciliği yapan Esra Eriş de geçen sene bu zamanlarda turşu ve konserve için cam şişe ve kavanoz kapağı yetiştiremediklerini belirtti.
Her geçen sene diğer yıllara nazaran daha az kış yiyeceği hazırlığı yapıldığını vurgulayan Eriş, “Geçen yıl kavanoz kapağı yok sattık. İnsanlar tarhanasını salçasını ve kışlık tüm yiyeceklerini hazırlıyordu. Bu sene bu hazırlığı pek göremedik. Aldığımız kavanozlar duruyor kapak soran yok. Öte yandan artan salça fiyatlarına bakarak bu sene evde salça yapılacağını bekliyorduk, bu sefer domatesin artan fiyatı nedeniyle salça yapan da kalmadı’’ diye konuştu.
Her sene tarhana, türlü ve salça yaptığını söyleyen işçi emeklisi Feride Engin ise bu sene ilk defa kışa hazırlık yapmadığını aktardı.
Emekli maaşıyla geçinmenin her geçen gün daha da zorlaştığını ifade eden Engin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Emekli maaşım 3 bin 600 lira. Bu parayla nasıl geçineyim? Geçen sene salçalık tarhanalık biberi 4 liradan alıyordum. Bu sene 15 liraya satılıyor. Domatesin salçalık olanını en iyisinden 3 liraya alıyordum, bu sene bu fiyattan almak mümkün değil. 30 senedir her kış sonbahardan kışın yiyeceğim ürünleri hazırlardım, bu sene hiçbir hazırlığım yok. Fiyatlar nedeniyle o çok sevdiğim tarhana ve ev salçasını yapamayacağım. Zaten marketten bu tür ürünleri alan biri değilim. Bakıyorum marketlerde de salçanın fiyatları uçmuş, bu bütçeyle marketten salça almak da zor.”
Nermin Balaban ise artık evde salça yapmanın zor olduğunu söyledi. Ekonomik olarak bakıldığında evde salça yapmanın bir avantajının olmadığını belirten Balaban şöyle konuştu:
“Pazarda salçalık kırmızı biberin kilosu 17 lira olmuş. 5 kilo biberden ancak bir kilo salça çıkıyor. Bu da evde yapılan salçanın kilosunun 85 liraya mal olacağı anlamına gelir. Bunun zahmeti ve kaynatılması için harcanan yakıt hariç. Markette zaten şimdi kiloluk salçanın en iyisi 40 liradan satılıyor. O kadar zahmete girmeye değmez.”
