OKTAY CANDEMİR – Van
Van depreminin ardından herkes konteynırlara ve TOKİ konutlarına yerleşirken, Recep Şenli kendine ahşap bir ev yaptı. Şenli, evinin bir bölümünü ahşap atölyesine dönüştürmüş. Burada resim ve ahşaptan yaptığı eşyaları yakın çevresine hediye olarak veriyor. Şenli ile sanat ve ahşap sevgisi üzerine konuştuk.
Van’da yaşayan 62 yaşındaki Recep Şenli ahşaba, resme ve doğaya olan ilgisini yarattığı eserlerle gösteriyor. 2011 yılında yaşanan Van depreminden sonra herkes konteynırlarda ve TOKİ konutlarında yaşamaya başlarken Şenli, beton binaların arasında kendine ahşaptan bir ev yapmış. Şenli’nin el emeğiyle yaptığı ahşap ev, Van’ın tek ahşap evi olma özelliğini de taşıyor. Şenli, ahşap merakının yanı sıra Van’ın yok olan tarihi evlerini ve doğasını yaptığı yağlı boya tablolarda yaşatıyor. Şenli, eski Van’ı anlatan tablolarını evinin her yerine asınca ev bir resim müzesine dönüşmüş. Evinin arkasında inşa ettiği küçük ahşap atölyesinde ahşaptan oyuncaklar ve ev ürünleri de yapıyor.
Karadenizli bir ahşap ustasının tavsiyesiyle girilen yol
Şenli, Ahşap yapılara olan ilgisini ve Van’ın eski halini anlatırken, betona ve kentleşmeye olan isyanını da şu cümlelerle dile getiriyor: “Depremden sonra bize konteynırda yaşamamız gerektiğini söylediler ve ben de birkaç günlüğüne bir konteynırda kaldım. Sonra Karadenizli bir ahşap ustasıyla tanıştım. Bana dedi ki ‘Ahşap daha ucuz, 40 bin TL’ye falan mal olur’. Ben elektrikçiyim ve ahşabı çok seviyorum. Telekom özelleştikten sonra Milli Eğitim’e geçtim. Teknisyenim; ahşapla, demirle, tahta ve yağlı boya tablolar çizmeyi seviyorum. Karadenizli ustanın anlattıkları aklıma yattı ve ahşap ev yapmaya karar verdim. Ahşap ev kolay kolay soğuk olmuyor. Ahşap arasında İzocam var. Telefon direkleri gibi ilaçladım ağaçları”.
“Asla beton evde oturmam”
Son dönemlerde sayıları artan yapsat fırsatçılığının Van’ın doğal yaşamını ve doğayı olumsuz etkilediğine de dikkat çeken Şenli, beton evde oturmak istememesini de şöyle anlatıyor: “Şimdilerde moda olmuş, herkes evini yapsatçılara veriyor. Ben tek olsam ölene kadar evimi yapsata vermem. Depremde Vali Mithat Bey caddesinde kirada kalıyordum, ev hasar aldı. 2012’de burayı yaptım. Güzel, dubleks bir ahşap ev. Yangın tehlikesine karşı küçük bir yangın tüpüm var. Burası olmasa Edremit’te evim var oraya gideceğim, orası olmazsa köye gideceğim, ama asla beton evde oturmam. Şu anda herkes müstakil ev de yapamıyor, bu ekonomik koşullarda. Van da ekonomik sebeplerden dolayı betona koştu. Bu mahalle eskiden hep müstakildi ama şimdi hepsi beton. Benim evim dışında müstakil yok. Bu sokakta 20 tane müstakil vardı, ama şimdi hepsi yapsatçılara verdi. Çünkü tek arsa tüm çocuklarına yetmeyince, imkânsızlıklar insanı zorladı”.
“Hepimiz güneşe hasret kaldık, güneş görebilen ev kalmadı.” diyerek sözlerini sürdüren Şenli: “İstanbul’da da beton bloklar yapıyorlar, ama apartmanların arasında yeşillikler korunuyor, binalar arasında büyük mesafeler oluyor. Bizim burada öyle değil. Sorumluluk belediyenindir, belediye izin vermezse onlar da bunu yapamazlar. İmar planımızda dengesizlik var. Burada adama yol bırakmıyorlar, iki kişi yan yana yürüyemiyor. Duyarsızlık, ilgisizlik bu hale getirdi. Yaşar Kemal’in dediği gibi, ‘Vanlılar kendi memleketine çok ilgisiz’ ve sahip çıkmıyor.” diyerek günümüz insanlarının beton tutkusuna tepkisi gösteriyor.
Evin içi Van resim müzesi gibi
Ahşap evi torunlarına miras bırakmak istediğini kaydeden Şenli, “Ben beton evde oturmam. Burası olmazsa bu evi söker gider başka yere kurarım. Amatör resim yapıyorum. Daha önce sergiler açtım, ressamlar derneğimiz vardı. Ahşap, tablo ve çiçekleri seviyorum, Evimi de bundan oluşturdum. Yaptığım tablolarda eski Van evlerini anlatıyorum, Van’ı yok olan doğasını ve silinen geçmişini tablolarımda yaşatmaya çalışıyorum.” diyor. Şenli’nin ahşaptan evinin her odası yaptığı eski Van temalı resimlerle bezenmiş ve bu haliyle nostaljik Van resim sergisini andırıyor.
Ahşap atölyesinde çocuklara oyuncaklar yapıyor
Şenli evinin arka tarafında bir ahşap atölyesi de kurmuş. Burada ahşaptan eşyalar ve çocuklara oyuncaklar da yapıyor. Yaptığı eserleri de çevresine ve çocuklara hediye olarak dağıtıyor: Şenli bu durumu şöyle açıklıyor: “Burada ahşaptan malzemeler yapıyorum, evimin arkasını böyle bir atölye haline getirdim. İnsanlara hediyeler yapıyorum, çocuklara armağan olacak oyuncak tarzında bir şeyler yapıyorum. Uğraşıyorum işte, bu işler beni mutlu ediyor. Herkese ahşapla, bahçeyle, resimle ilgilenmelerini öneriyorum, ben çok mutluyum”.
Fotoğraflar: Oktay Candemir